41. Onze bijen en de lange winter.

Het was en bijzonder koude lente, de winter duurde erg lang, we waren natuurlijk heel nieuwsgierig of onze bijen deze periode zonder de mogelijkheid om te foerageren konden overleven.

De kasten zijn in november 2012 gekocht we konden toen geen invloed meer uitoefenen op het inwinteren van de bijen.
We hebben afgelopen winter en lente 2013 zeven van de veertien volken verloren. In juni hebben we twee zwermen wilde bijen in nieuwe kasten kunnen lokken. De teller staat weer op 9.

De staat van de kasten was niet al te best. We hebben inmiddels wat nieuwe kasten en een aantal kasten opgeknapt.

We moeten nog veel leren als beginners maar het is interessant en fascinerend om met de bijen te kunnen werken en ze te kunnen volgen.

Behalve de natuurlijke gevaren zoals slechte weersomstandigheden, ziekten en parasieten,  hebben de bijen andere gevaren te trotseren zoals verlies van bloemenrijk leefgebied en chemische middelen om gewassen te behandelen. Gelukkig maken steeds meer instanties zich zorgen en gaan tot actie over met het doel de bijen beter te beschermen.
In een artikel van Greenpeace las ik dat een enkele maïskorrel met slechts 0,5 mg van het bestrijdingsmiddel Clothiadine 80000 bijen kan doden.
Dat het zover kan komen dat bijen in een groot gebied uitsterven werd duidelijk bij het zien van de Zwitserse documentaire More Than Honey van Markus Imhoof. In een aantal streken in China zijn de bijen al uitgestorven en daardoor moeten de appelbomen nu door mensen worden bestoven.
Hopelijk worden als eerste de néonicotinoides bestrijdingsmiddelen die 100 keer giftiger zijn dan andere insecticiden onmiddellijk verboden en gaan we inzetten op een transitie naar een voedselproductie die respectvol met het natuurlijk systeem omgaat.

4000 groente en fruit variëteiten die in Europa worden geproduceerd zijn afhankelijk van bestuiving door insecten. Van de 100 gewassen die 90 % van het voedsel voor de wereldbevolking leveren zijn er 72 afhankelijk van bijen. Daarnaast is ook bijna 90% van alle wilde planten afhankelijk van de bestuiving door insecten. Goed gekozen toch die titel More than Honey.

http://greenpeace.fr/rapport-abeilles
http://www.morethanhoneyfilm.com/
http://www.permaculture.org/nm/index.php/site/beekeeping_permaculture

40. Zelf oesterzwammen kweken

bijgewerkt 3-3-2018

Blauwe oesterzwam (Pleurotus ostreatus) kan op loofhout en stro worden gekweekt. Eind jaren '60  werd deze techniek voor het eerst met succes toegepast in Hongarije, daarbij werd gepasteuriseerd stro gebruikt.
Na de ontwikkeling van hybride rassen in de jaren 90 met een veel sterkere vegetatieve groei werd het mogelijk om de oesterzwammen te telen op stro dat niet wordt gepasteuriseerd. Het graanbroed wordt geënt op oud tarwestro.

 

Na lang zoeken hebben we een boer gevonden die ons biologisch stro kan leveren. Het bij voorkeur gehakseld stro wordt 10 minuten gedompeld in zuiver koud water (niet gechloreerd).
Het stro laat je uitlekken en dan vul je er laagsgewijs plastic zakken mee. Het beste rendement wordt verkregen bij gebruik van zakken van 40-50 liter. De zakken hoeven niet transparant te zijn.

Zorg dat de hele bodem goed gevuld wordt met stro, druk alles voorzichtig aan. Op iedere laag verspreid je een handvol verkruimeld graanbroed. Wanneer de zak zo laag voor laag gevuld is deze goed sluiten en afbinden met touw of tape. We hebben ook nog een touw in de lengte om de zak geknoopt met een lus waaraan de zakken later kunnen worden opgehangen. Vervolgens maak je met een keukenmes om de 10 centimeter insnijdingen in de zakken van 2 a 3 cm, deze dienen als luchtgaten en  later zullen de oesterzwammen daar trosjes paddenstoelen vormen. Vergeet niet ook wat openingen in de bodem te maken zodat overtollig water weg kan stromen.
Plaats de zakken 3 weken afgedekt met een laken als bescherming tegen insecten in een ruimte van rond de 20 C. Dit mag in deze periode een donkere ruimte zijn. Het witte mycelium zal zich in deze periode ontwikkelen, het stro zal volledig worden overgroeid.

Verplaats na 3 weken de zakken in het licht in een omgevingstemperatuur van 8- 15 C maar vermijdt het directe zonlicht. Wij hangen de zakken aan de takken in de schaduw van een grote struik een vlier of hazelaar zodat de paddenstoelen niet zompig worden na een flinke regenbui.

Het vraagt niet veel ruimte om de paddenstoelen te kweken. Johan kweekt ze op een balkon in de stad en gebruikt daarvoor een wasmand en het werkt prima.

Let op bij het verplaatsen van de zakken dat het plastic niet loskomt van het substraat, het best voorkom je dit door de zakken bij het transport goed te ondersteunen.
Afhankelijk van de temperatuur oogst je na ongeveer 10/14 dagen de eerste plukrijpe trossen, doe dit zonder steelresten achter te laten om insectenvraat te voorkomen. Ik kon na 26 dagen de eerste paddenstoelen oogsten.

De blauwe oesterzwammen zijn het best te oogsten voordat de hoedrand zich volledig heeft ontrold om te voorkomen dat de paddenstoelen worden aangetast door insectenlarven, en net als bij alle paddenstoelen alleen even schoonmaken met een borstel, nooit wassen ! De stelen zijn wat hard en taai ik trek er samen met wat kruiden een bouillon van, waarna ik ze verwijder.
De hoed van de oesterzwam is vers heel smakelijk maar kan ook prima worden ingemaakt.

 
Om te voorkomen dat het stro verdroogt heb ik een paar keer wat water gegeven tijdens de hete zomerdagen.

Na een aantal vluchten die om de 4 a 5 weken verschijnen is het substraat uitgeput en de groei van de oesterzwammen gestopt. Het gedeeltelijk afgebroken stro is echter nog wel zeer geschikt als voedingsbodem voor de teelt van de bietenputzwam of blauwplaatstropharia (Stropharia rugosa-annulata) en kan als strooisellaag in de tuin worden aangebracht.

Voor de aanschaf van broed en meer informatie;  www.mycobois.be
https://www.homegreen.nl/paddestoelen-kweken-op-stammen

Geweldig informatief en duidelijk engelstalig boek ;
The essential guide to Cultivating Mushrooms by Stephen Russell
ISBN 978-1-61212-146-8