72. Zelf wilde rozen zaaien

bijgewerkt 11-4-2016

Vandaag wat rozenbottels verzameld om wilde rozen te kunnen zaaien. Zelf zaaien is een leuke en goedkope manier om planten te vermeerderen.

Botanische ( wilde) rozen zijn prachtige planten en zijn breed inzetbaar in de permacultuurtuin, in borders, struweel, hagen als gevel plant of solitair. Ze bieden een  sierwaarde door de bloemen herfstkleur en bottels.
De bottels van Rosa rugosa, Rosa canina , Rosa rubignosa en Rosa gallica zijn geschikt voor consumptie en bevatten veel vitamine C, ze kunnen worden gedroogd en er is gelei , likeur of thee van te maken . De Zweden maken er Nyponsoppa van een rozenbottelsoep indertijd een belangrijke lokale bron voor vitamine C (20 x zoveel dan in citrusvruchten).
Bij sommige vogels zijn de bottels gewild zo is het belangrijk wintervoedsel voor vink, groenling, kramsvogel en koperwiek. Ook de steenmarter en het ree heeft rozenbottels op zijn menu.

Rozenzaden kiemen niet makkelijk, de zaadhuid is dik daarnaast hebben  de zaden een lange vorstperiode nodig om de kiemrust te doorbreken.
De zaden worden in de natuur door vogels gegeten, door de zure maagsappen wordt de zaadhuid bewerkt en daardoor zullen de zaden makkelijker vocht kunnen opnemen als ze weer met de ontlasting ergens zijn gedropt. Dit proces kan geïmiteerd worden door de zaden een zuurbadje te geven of te schuren dit proces heet carificeren maar vraagt vakkennis. Geduld hebben na het zaaien is het alternatief.

Een methode om de kiemrust te doorbreken heet koud stratificeren en is makkelijker uit te voeren.
Daartoe meng je de zaden die voorzichtig uit de bottels zijn gepeld met wat vochtig maar niet te nat scherp zand, dat mengsel gaat in een plastic zakje.
Dat zakje gaat een keer of 4 een paar dagen in en uit de vriezer of een aantal weken in de koelkast waarna het zaad kan worden gezaaid.

Eerder al eens Rosa Glauca gezaaid in Oktober zonder stratificeren of carificeren en dat leverde een goed resultaat op. Misschien geluk gehad maar ik ga het nu met meerdere soorten weer op deze manier proberen.
Nadat ik de rozenzaadjes voorzichtig uit de bottels heb gepulkt, dat gaat het makkelijks als de bottels rijp maar nog niet rimpelig zijn, spoel ik ze af , ik las ergens dat het vruchtvlees van de bottels kieming kan tegenwerken en zaai ze meteen op een mengsel potgrond/ scherpzand verhouding 2 : 1.
Vervolgens bedek ik ze met een heel dun laagje (2-3 mm) gezeefd compost en een stukje geotextiel.
Ik gebruik polystyreen zaaibakken met voldoende afwatering  vul ze 4 / 5 cm en plaats ze in de tuin op een beschut schaduwrijk plekje en zorg ervoor dat de zaaigrond niet uitdroogt. Met hopelijk een mooie koude winter voor de boeg kijk ik uit naar de eerste zaailingen die zich als het allemaal goed gaat in de lente zullen laten zien. Mocht het zaad dan niet opkomen dan laat ik de bakken staan soms kan het  1 1/2 jaar duren voordat het zaad gaat kiemen.
Ik heb oa Rosa Glauca, R moyesii, R. nitida, hondsroos R. canina ,egelantierroos R rubiginosa en rimpelroos R rugosa gezaaid.

Het is begin april en Rosa nitida en Rosa rugosa komen mooi op.